زمین لرزه 10 اسفند 1375 سرعین (اردبیل)

در ساعت 12:57:28 دهم اسفند 1375 برابر با ساعت 9:27:28 روز 28 فوریه 1997 میلادی  ، زمین لرزه ای شدید به بزرگی Mw=6.1 در جنوب باختری بخش سرعین از توابع اردبیل روی داد. در اثر این زمین لرزه 965 نفر کشته و بیش از 2000 نفر مجروح شدند. گستره بیشترین شدت زمین لرزه در جنوب خاوری سبلان قرار داشته و بیشترین آسیبها به سه روستای جوراب، گلستان و شیران وارد شد

 

نقشه لرزه زمینساخت گستره نشان می دهد که این منطقه شاهد زمین لرزه های بزرگی بوده است که می توان به زمین لرزه های 1863 میلادی هیر اردبیل، 1879 میلادی باختر اردبیل و 1896 میلادی هل آباد – گیوی اشاره کرد.با بررسیهای محلی و اطلاعات بدست آمده از ایستگاههای کریق، اردبیل، نمین، سراب، مشکین شهر، رضی و هوراند رومرکز این زمین لرزه در مختصات 06/48 طول شرقی و 07/38 عرض شمالی تعیین شد. ژرفای کانونی این زمینلرزه حدود 15 کیلومتر برآورد شده است( دانشگاه هاروارد).میانگین ژرفای بدست آمده از شتابنگاشتها حدود  13 کیلومتر برآورد شده است . بررسی شدت زمین لرزه در منطقه براساس مقیاس مرکالی اصلاح شده  در روستاهای جوراب، گلستان و شیران VIII برآورد گردیده در اسلام آباد شدت VII، در سرعین VI⁺   و در نیر VI برآورد گردید.

 

جنبش نیرومند زمین در خلال زمین لرزه سرعین توسط 25 ایستگاه شتابنگاری ثبت شده است که بیشترین شتاب مربوط به مؤلفه افقی ایستگاه کریق می باشد ( 0.615g)  است . پس از رویداد زمین لرزه سه دستگاه شتابنگار دیجیتال (SSA2) در سرعین. شیران و اسلام آباد نصب گردید. تا تاریخ 9 مارس 1997 میلادی تعداد پسلرزه های ثبت شده بوسیله دستگاههای نیر، کریق، نمین، سرعین، شیران و اسلام آباد حدود 40 شتابنگاشت می باشد.

خانه های این منطقه اکثراً از مصالح سنگی و گلی ساخته شده اند. دیوارهای باربر از چیده شدن سنگها بر روی هم با ملات گل و یا یک ردیف سنگ و تقریباً 5/0 متر گل ساخته شده اند. ستونهای میانی خانه ، چوبی و تیر ریزی اصلی و فرعی سقف نیز چوبی بوده که با چوبهای نازک تر و کاهگل پوشانده است. پی دیوارها و ستونها از چیده شدن سنگ های لاشه بر روی هم به عمق تقریبی 5/0 متر تشکیل شده است. این قبیل ساختمانها به دلیل استفاده از مصالح ضعیف و کیفیت پایین اجرایی در هنگام زمین لرزه آسیب بسیار دیده اند. تعدادی  ساختمانهای منطقه که توسط نیروی ماهر و مصالح نسبتاً مقاوم ساخته شده بودند، ( مخابرات، مراکز بهداشت، مدارس جدید) و لیکن برای مقاومت در برابر نیروهای جانبی شدید طراحی نشده بودند، خسارات بسیار کم و فقط ترکهای جزئی بوجود آمده بود.